BAĞIMLI KİŞİLİK BOZUKLUĞU

Genelde, bağımlı kişilik bozukluğuna sahip kişilerin duygusal ve fiziksel ihtiyaçları, yakınları tarafından karşılanır. Başkaları tarafından yapışkan veya muhtaç olarak nitelendirilebilirler. DPD'den muzdarip olan kişiler, kendilerine bakamayacaklarını ve yetemeyeceklerini düşünürler. Başkalarının onayı olmadan ne yiyip ne giyecekleri gibi basit kararları vermekte zorlanabilirler. Çoğu zaman inanç ve davranışlarındaki sorunların farkında olmazlar.

DPD'nin Belirtileri Nelerdir?

DPD hastaları başkalarını memnun etmek ve onlara duygusal bir bağımlılık geliştirmek için çok çaba harcarlar. Yalnız kalma korkusunun yanı sıra, DPD'li kişiler sıklıkla muhtaç, yapışkan ve pasif davranışlar sergilerler. Kişilik bozukluğu da sıklıkla şu şekilde kendini gösterir:

• Ne giyeceği gibi basit kararlar bile olsa, başkalarının rehberliği ve güvencesi olmadan kararlar verememek,

• Nerede yaşayacağı ve çalışacağı konusunda karar verirken bir partnere veya arkadaşa ihtiyaç duymak,

• Zayıf ve umutsuz görünerek sorumluluklarından kaçmak,

• Bir ilişkinin sona ermesinin ardından güçlü çaresizlik veya yıkım duyguları ve yoğun bir terk edilme korkusu; DPD'li kişiler sıklıkla bir ilişki sona erdikten sonra doğrudan yeni ilişkilere geçerler.

• Eleştiriye aşırı hassas olmak,

• Kendi başlarının çaresine bakamama düşüncesini de içeren karamsarlık ve düşük özgüven,

• İnsanlarla onların desteği veya onayı endişesi nedeniyle anlaşmazlığa düşmekten korkmak/kaçınmak,

• Güven eksikliği nedeniyle görevlere veya projelere başlayamama,

• Yalnız kalmakta zorluk yaşamak,

• Başkalarının kötü muamelesine ve istismarına tolerans göstermek,

• Bakım verenlerin ihtiyaçlarını kendi ihtiyaçlarının üstünde tutmak,

• Saf olma ve hayal kurma eğilimi.

DPD'nin Nedenleri ve Risk Faktörleri

Bağımlı kişilik bozukluğunun net bir nedeni yoktur ancak bazı durumlar ve koşullar kişinin bu bozukluğa yakalanma riskini artırabilir. Bunlar, aşağıda belirtilenlerden oluşmaktadır:

• Savaş ya da aile koşulları nedeniyle travmatik çocuklukta terk edilme, ailede görülen kaygı, depresyon ya da kişilik bozuklukları,

• Boğucu ebeveynlik, içine kapanık ebeveynlik veya bireysel düşünmeyi cezalandıran ebeveynlere sahip olmak da dahil olmak üzere çocuklukta yaşanan istismar,

• Çocuklukta kronik bir fiziksel hastalığa sahip olmak

Cinsiyetle İlgili Teşhis Sorunları

Her ne kadar bazı çalışmalar erkekler ve kadınlar arasında benzer yaygınlık oranlarını gösterse de klinik ortamlarda bağımlı kişilik bozukluğuna kadınlarda daha sık rastlanmaktadır.

DPD Tedavisi

Bağımlı kişilik bozukluğunun ana tedavileri genellikle psikoterapi veya psikodinamik terapi, sıklıkla bilişsel davranışçı terapidir (CBT). Bazen kişi altta yatan depresyonu veya kaygıyı hafifletmek için ilaç alabilir.

DPD'li Biriyle Nasıl Başa Çıkarsınız?

Etrafınızda aşırı derecede muhtaç olma ve bağımsız olarak çalışamama gibi belirtilere sahip sevdikleriniz varsa ancak henüz DPD tanısı alamamışsa, bağımlı kişilik bozukluğu hakkında mümkün olduğunca çok şey öğrenin. Davranışlarınıza olabildiğince dikkat edin ve onların bağımlılıklarını desteklememeye, sorumluluklarını üstlenmemeye çalışın. Endişenizi sevdiğiniz kişilere ifade etmek büyük bir önem taşır. İsterlerse ilk seansta onlara eşlik etmeyi teklif edin ve değerlendirme için bir doktor veya terapistle konuşmalarını önerin. Yargılayıcı veya sert görünmekten kaçınmayı hedefleyin.

Kaynakça

Dependent Personality Disorder | Knowledge Center. (n.d.-b). Sheppard Pratt. https://www.sheppardpratt.org/knowledge-center/condition/dependent-personality-disorder/

Dependent Personality disorder. (2006, February 1). WebMD. https://www.webmd.com/anxiety-panic/dependent-personality-disorder

Loving Someone with Dependent Personality Disorder – BrightQuest Treatment Centers. (n.d.). https://www.brightquest.com/bipolar-disorder/loving-someone-with-dependent-personality-disorder/

Professional, C. C. M. (n.d.). Dependent Personality disorder. Cleveland Clinic. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9783-dependent-personality-disorder