İÇİMİZDEKİ SAVAŞ: ID, EGO VE SÜPEREGO

İÇİMİZDEKİ SAVAŞ: ID, EGO VE SÜPEREGO

Sigmund Freud, insan davranışlarını, düşünce süreçlerini ve kişiliğini anlamak için Psikanalitik Kişilik Kuramını geliştirmiştir. Freud, bu kuramda kişiliği üç temel bileşen adı altında toplamıştır: Id, Ego ve Süperego.

İnsan zihninin derinliklerinde gizlenen karmaşıklıklar, psikolojinin en büyüleyici ve anlaşılması zor konularından biridir. Sigmund Freud'un psikanalitik teorisi, bu iç dünyanın anahtarlarını açmamıza yardımcı olan bir çerçeve sunar. Freud, kişiliği üç temel bileşen olarak ele alır: Id, Ego ve Süperego. Bu üç kavram, insan davranışının temel taşlarıdır ve zihinsel süreçlerimizin derinliklerinde sürekli bir çatışma ve dengeleme sürecinin merkezindedir. 

ID

Id, insanların en ilkel ve temel dürtüsüdür. Id doğduğumuz andan itibaren vardır yani doğuştan gelir. Id, kişinin anlık tatmin arayışını temsil eder ve mantık, ahlak, kural, toplumsal normlar gibi şeylerle ilgilenmez. İd’in istekleri genellikle açlık, cinsel arzular ve saldırganlık gibi temel ihtiyaçlarla ilgilidir. İd, küçük bir çocuk gibi davranır ve istediği şeyi hemen elde etmeye çalışır. İd, bir insanın sol omzunda yer alan şeytanı simgelemektedir.

EGO

Ego, kişinin İd tarafından ortaya atılan içgüdüsel dürtüleri kabul edilebilir ve uygun şekillerde tatmin etmeye çalışan bir bileşendir. Ego, gerçeklik, mantık çerçevesinde id’in isteklerini gerçek dünyanın sınırları içinde yerine getirmeye çalışır. Yani ego id’in isteklerini yapılabilir hale getirir ve id’i kontrol altında tutmaya çalışır. Ego sadece id’in isteklerini değil aynı zamanda süperegoyu da tatmin etmesi gerekmektedir. Ego, id ve süperego’nun isteklerini uzlaştırmaya ve mantık çerçevesinde bir orta yol bulmaya çalışır. Yani ego, id ve süperegoyu dengelemeye çalışır. Ego, sağ omzunda süperego, sol omzunda id olan ortalarında kalmış bir insanı simgelemektedir.

SÜPEREGO

Süperego sonradan oluşan bir dürtüdür. Süperego, aile öğretileri, etik kurallar ve toplumsal normlar çerçevesinde oluşur. Süperego, kısacası ‘vicdanımız’ olarak adlandırılabilir. İçimizde bir yargıç gibi verdiğimiz kararları doğru mu yanlış mı diye kontrol eder. Aslında süperego, ego’nun verdiği kararları kontrol eder. Ego bir karar verdiği zaman o kararın etiğe, ahlaka, yasalara ve toplumsal normlara uygunluğuna bakar. Süperego, ego’nun denetleyicisidir. Süperego, bir insanın sağ omzunda yer alan melek ile simgelenmektedir.

Daha açıklayıcı olması açısından bir örnek verelim; Örneğin çok aç olan birini düşünelim ve bu kişi en temel ihtiyacımız olan besinden yoksun burada id devreye giriyor ve hemen bir şeyler yemek istiyor ve başka birinin elinde gördüğü sandviçi almak istiyor ama alamıyor çünkü ego, id’i durduruyor ve mantık çerçevesinde kendisinin sahip olduğu bir şeyi yemesini istiyor ve hırsızlık yapmasına engel oluyor. Bu durumdan da süperego memnun kalıyor çünkü ego, yasalara ve toplumsal normlara göre bir karar vermiş oluyor.

Son olarak, Id, Ego ve Süperego insan davranışının ve düşünce süreçlerinin karmaşıklığını anlamamıza yardımcı olmaktadır. Bu üç bileşen içimizde bir savaşa neden olmaktadır. Freud'a göre, kişilik bu üç bileşen arasındaki sürekli bir çatışma ve dengeleme sürecinin sonucudur. İd'in anlık tatmin isteği ile ego ve süperego'nun kontrol mekanizmaları arasındaki mücadele, kişilik gelişimini şekillendirir. Freud'un psikanalitik kişilik kuramı, insan davranışının altındaki psikolojik süreçleri daha iyi anlamamıza yardımcı olur ve psikoloji alanında önemli bir teorik çerçeve sunar.